اتاق های تمیز، محیط های کاری منحصر به فردی هستند که در صنایع مختلف یافت می شوند. در ساخت مواد دارویی، ریزتراشه ها و انواع خاصی از تحقیقات علمی از آنها استفاده می کنند. اتاق های تمیز طوری طراحی شده اند که حضور ذرات و آلودگی ها را به حداقل برسانند. یکی از بزرگترین مشکلات اتاق تمیز، غیرقابل پیش بینی بودن موقعیت ها است.
حتی برخی چیزهای کوچک می توانند آن را تحت تاثیر قرار داده و آلوده سازند. تسهیلاتی که اتاق های تمیز را مدیریت می کنند، با چالش های زیادی روبرو هستند. در این محیط های بحرانی در صورت عدم کنترل، خطرات تشدید می گردند. به همین دلیل مدیران تسهیلات باید قوانین جاری را درک کنند و از خطرات آلودگی آگاه باشند. برای شناخت انواع مشکلات اتاق تمیز و نحوه حل آنها با ادامه مطلب همراه باشید.
انواع مشکلات اتاق تمیز
طراحی ضعیف یکی از مشکلات رایج در بین اتاق های تمیز محسوب می شود. حتی اگر طراحی با استانداردهای مربوطه تضادی نداشته باشد، اما همچنان می تواند خطراتی ایجاد کند. برخی از مشکلات متداول اتاق تمیز عبارتند از:
اشکالات طراحی
- مشکلات سطح اتاق: سطوح داخلی مانع اصلی اتاق های تمیز در مقابل آلودگی های خارجی هستند. دیوارها، کف و سقف باید صاف و عاری از ترک و درزهای باز باشند. زیرا در این مکان، مواد اولیه بسته بندی در معرض محیط قرار دارند. سطوح می بایست به راحتی نظافت شده و در صورت لزوم ضدعفونی شوند.
- پرچ ها: یکی دیگر از نقص های متداول اتاق های تمیز، پرچ ها هستند. اینها را برای تثبیت روکش ها یا قاب های پنجره به کار می برند. پرچ ها باید روکش مناسبی داشته باشند.
- پیچ و مهره کله قارچی: پیچ های قارچی برای نگه داشتن ساندویچ پانل سقف، استفاده می شوند. برای نصب اینها در پانل سقف، یک سوراخ ایجاد می کنند. این باعث شکسته شدن مانع اتاق های تمیز شده و چندان ایده آل به نظر نمی رسد. در نتیجه بهتر است هنگام طراحی اتاق، از گزینه های امن تری استفاده شود.
- سیم های برق روی دیوار: متاسفانه برخی، سیم های برق را روی دیوار نصب می کنند. در حالی که تمامی سرویس ها و تسهیلات در اتاق های تمیز باید پنهان شوند.
- پنجره های با آستانه شیبدار: نظافت چنین پنجره ای بسیار زمانبر است و در طولانی مدت هزینه زیادی به همراه دارد. شما با جایگزین کردن اینها با پنجره های دوجداره مدولار، می توانید بازدهی بودجه و تاسیسات خود را بهبود ببخشید.
- درهای کاملا مهر و موم شده: اغلب سعی بر این است که درب ها تا حد ممکن محکم شوند. اما این می تواند متعادل کردن فشار تجهیزات اتاق تمیز را در هنگام راه اندازی، با مشکل مواجه کند. بر همین اساس توصیه می شود اجازه دهید مقدار معقولی از جریان هوا در زیر درب ها وجود داشته باشد. البته این مسئله باید با در نظر گرفتن خطرات آلودگی و تهویه مطبوع انجام شود.
مشکلات مربوط به پرسنل
بزرگترین تهدید و منبع آلاینده برای اتاق های تمیز، افراد هستند. مواد میکروسکوپی مانند مو، روغن و ذرات پوست می توانند از طریق حرکت به گردش درآیند. عطرها، لوسیون ها، لوازم آرایشی و … نیز مشکلات بزرگی برای کیفیت هوای این اتاق ها ایجاد می کنند.
معضلات تجهیزات تولیدی
داروها و مواد شیمیایی به کمک تجهیزات، ساخته و تولید می شوند. این ماشین آلات حین کار، گاز، روان کننده و سایر ذرات معلق را وارد هوا می کنند. به منظور جلوگیری از هر گونه مشکلی، این تجهیزات باید استریل و بررسی شوند.
آلودگی های ابزار
ابزارهای روزمره خانگی و صنعتی مانند جارو، لوازم تحریر و … آلودگی ها را با خود به همراه دارند. همه اشیاء می بایست با محلول تایید شده و دستمال تمیز شوند. کوچکترین اشتباهات و ذرات می توانند باعث آلودگی اتاق و محصولات تولیدی گردند.
روش های رفع مشکلات اتاق تمیز
مدیران با درک عمیق چالش های پیش روی اتاق های تمیز می توانند راه حل مشکلات را یافته و پیاده سازی کنند. مجموعه اکیاس کلین روم با طراحی، ساخت، نصب، اعتبارسنجی و مشاوره در مورد کیفیت اتاق های تمیز به شما کمک می کند، خطرات آلودگی را کاهش دهید. در ادامه برخی از راهکارهای کاربردی برای حل مشکلات اتاق تمیز را بررسی می کنیم.
- اولین اقدام برای رفع خطرات، بررسی طراحی است. یکی از مهم ترین تجهیزاتی که باید در نظر بگیرید، سیستم پاکسازی هوا و فیلتراسیون می باشد. دستگاه های هواساز به کمک فیلترها، ذرات را از هوای محیط حذف می کنند. هواساز هایژنیک یکی از بهترین تجهیزات حال حاضر برای پاکسازی هوای اتاق های تمیز از آلودگی ها می باشد.
- به منظور کنترل ذرات معلق و جلوگیری از زمین خوردن پرسنل، تشک های چسبنده ایده آل هستند.
- تعبیه محفظه دوش هوا به شما کمک می کند پرسنل و تجهیزات تولید را هنگام ورود و خروج به خوبی ضدعفونی کنید. اینها برای تشخیص هر گونه نشانه ای از آلودگی افراد، سطوح، تجهیزات و… طراحی شده اند.
- تعویض روکش های نامرغوب پرچ ها، راه حل خوبی برای رفع سوراخ ها و برآمدگی های سطح است.
- همچنین حفره های سطوح داخلی اتاق باید به خوبی پوشانده شوند.
نکات مهم درباره اتاق تمیز
هنگام ارزیابی، راه اندازی و استفاده از اتاق های تمیز باید برخی ملاحظات را در نظر بگیرید، از جمله:
- برنامه و کاربرد شما چیست؟ کیفیت یا عملکرد بهتر، دلیل اصلی برای سرمایه گذاری در ایجاد چنین فضایی می باشد. بنابراین شما می بایست هدف و برنامه کاری خود را جهت کارآمدی اتاق، تعیین کنید.
- اصول اولیه و نحوه عملکرد اتاق های تمیز را بشناسید.
- استانداردهای صنعتی جهت رتبه بندی اتاق های تمیز، استانداردهای ISO هستند. پس به آنها توجه نمایید.
- به منظور افزایش سرعت گردش هوا و پاکسازی آن می بایست از فیلترها و دریچه های فیلتر هپا بیشتری استفاده کنید.
- نیازهای تهویه مطبوع برای کارکنان را دست کم نگیرید.
- با طراحی و ایجاد اتاق توزین، ایمنی کار، کاربر و نمونه برداری را افزایش دهید.
- روش های عملیات اتاق های تمیز را مستند کنید و به کارکنان خود بیاموزید.