ولیدیشن اتاق تمیز یا اعتبارسنجی اتاق تمیز یکی از مراحل بسیار مهم در طراحی کلین روم به شمار می‌آید که باید به‌صورت اصولی انجام بگیرد. درصورتی‌که آشنایی کاملی با مراحل انجام ولیدیشن یا اعتبارسنجی اتاق تمیز نداشته باشید، امکان استفاده از خصوصیات و مزایای این اتاق را نخواهید داشت. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا ولیدیشن اتاق تمیز را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم و اطلاعات کاملی درباره تست‌های ضروری، مراحل انجام ولیدیشن، عوامل و نکات ضروری انجام کار به شما ارائه کنیم.
تعریف اعتبارسنجی اتاق تمیز
برای طراحی اتاق تمیز و استفاده از مزایای آن باید مراحل مختلفی را پشت سر بگذارید که ولیدیشن اتاق تمیز یکی از مهمترین آن‌ها به شمار می‌آید. در واقع ولیدیشن کلین روم به معنای اعتبارسنجی اتاق بر اساس استانداردهای خاص است که معمولاً به دلیل کسب اطمینان درباره تجهیزات اتاق تمیز و نظارت بر طراحی و اجرای آن‌ها صورت می‌گیرد.
اعتبارسنجی اجزای اتاق تمیز
برای اعتبارسنجی اتاق تمیز باید اجزای اصلی این اتاق توسط ناظر مورد تأیید قرار بگیرند. معمولاً این افراد تخصص بسیار بالایی دارند و وضعیت تمام اجزا و تجهیزات را در نقشه و یا برگ مخصوص ثبت می‌کنند. موارد زیر مهمترین اجزایی هستند که هنگام ولیدیشن کلین روم توسط ناظر مورد بررسی قرار می‌گیرند:
- دمپرها
- کانال‌های هوا
- دریچه‌های رفت‌وبرگشت
- پریزها، کلیدها، چراغ‌ها و…
- درب‌ها پنجره‌ها
- انواع فیلترهای اپا، فیلترهای هپا و فیلترهای الپا
- انواع سنسورهای فشار، سنسورهای دما، رطوبت و…
- پمپ‌ها، دریچه‌ها، لوله‌ها، دستگاه‌ها
- هواساز و تجهیزات آن (رطوبت زن‌ها، رطوبت‌گیرها، کویل‌ها و…)
بیشتر بخوانید | طراحی اتاق تمیز
مهمترین تست‌ها برای ولیدیشن اتاق تمیز
برای ولیدیشن کلین روم باید تست‌های مختلفی انجام شود تا از کیفیت تمام بخش‌ها اطمینان حاصل کنند. از جمله تستهایی که برای ولیدیشن انجام میشود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تست حجم هوا
این تست برای تنظیم هوای ورودی کلین روم، هوای اگزاست، هوای برگشتی، محاسبه میزان تعویض هوا بر ساعت یا نرخ ایرچنج انجام میشود.
تست سرعت هوا
برای بررسی حجم هوا، باید به کمک سرعت سنج پره‌ای و سرعت سنج حرارتی، سرعت هوا را در دریچه‌های رفت‌وبرگشت اندازه‌گیری کرد.
تست اختلاف فشار
اتاق تمیز باید نسبت به سایر اتاق‌ها فشار بالاتری داشته باشد تا کیفیت هوای آن تضمین شود، بنابراین تست اختلاف فشار به‌منظور اثبات توانایی هواساز برای حفظ اختلاف فشار بین کلین روم‌ها و محیط اطرافشان در یک بازه زمانی معین انجام می‌گیرد.
تست اختلاف فشار معمولاً بعد از بالانس هوا و فشار در کلین روم انجام میشود، برای انجام این کار باید اتاق تمیز را به ابزارهای اندازه‌گیری فشار از جمله گیج مگنهلیک و اختلاف فشار دیجیتال مجهز کنند. همچنین هنگام اندازه‌گیری نباید هیچ ترددی در اتاق صورت بگیرد.
بیشتر بخوانید | استانداردهای اتاق تمیز
تست دما و رطوبت
یکی دیگر از تست‌های ولیدیشن اتاق تمیز، تست دما و رطوبت است، معمولاً این تست را جهت بررسی توانایی هواساز و تأسیسات وابسته برای حفظ دما و رطوبت هوا در محدوده کنترل انجام می‌دهند. همچنین باید بدانید که انجام این تست بعد از اتمام ساخت اتاق تمیز و قبل از شروع به فعالیت آن انجام میشود.
تست نشتی فیلتر
فیلتراسیون یکی از مهمترین مراحلی است که برای تمیزکردن هوای اتاق انجام می‌گیرد. ناظران و متخصص‌ها برای کسب اطمینان درباره نصب صحیح فیلتر و عدم به‌وجودآمدن نشتی در هنگام استفاده از آن، تست نشتی فیلتر را انجام می‌دهند. ازآنجایی‌که فیلتر هپا بهترین و پرکاربردترین فیلتر برای اتاق تمیز به شمار می‌آید، از این تست با نام تست نشتی فیلتر هپا هم یاد می‌کنند.
همچنین برای تست نشتی فیلتر باید از تجهیزات مختلفی مانند پورت تزریق و پورت نمونه‌برداری استفاده کنند و در کنار آن‌ها از قابلیت دستگاه‌های مولد ایرسول، شمارش ذرات، رقیق‌ساز و پمپ بهره ببرند.
تست شمارش ذرات
تست شمارش ذرات مهمترین تستی است که باید برای ولیدیشن اتاق تمیز انجام شود. در واقع این تست برای انطباق عملکرد کلین روم با الزامات و استانداردهای لازم انجام میشود. بالانس کلین روم، تعویض هوا در دفعات موردنیاز، تنظیم اختلاف فشار و تست سلامت فیلتر از جمله اقدامات مهمی هستند که باید قبل از تست شمارش ذرات انجام شوند.
معمولاً انجام این کار در سه حالت مختلف از جمله پس از ساخت اتاق، در حال استراحت و در هنگام کارکردن اتاق انجام میشود. همچنین برای انجام این کار از دستگاه شمارنده ذرات هوا استفاده می‌کنند.
برای مشاهده بیشتر در مورد تست شمارش ذرات در تاق تمیز کلیک کنید.
تست کلاسبندی اتاق تمیز
درجه‌بندی و یا کلاسبندی اتاق تمیز و میزان غلظت ذرات موجود در هوای آن‌ها بر اساس استاندارد ایزو ۱۴۶۴۴-۱ مشخص شده است. در واقع غلظت ذرات هوای هریک از کلاس‌ها باید با استانداردی که برای آن تعیین کرده‌اند، برابر باشد.
تست ریکاوری اتاق تمیز
تست ریکاوری اتاق تمیز مربوط به عملکرد سیستم تهویه میشود. ناظران با استفاده از این تست مطمئن میشوند که سیستم تهویه کلین روم ظرفیت حفظ سطح تمیزی اتاق تمیز را دارد. همچنین این تست فقط در حالت پس از ساخت و یا در حالت استراحت انجام میشود.
بیشتر بخوانید |تست جریان هوا در اتاق تمیز
مهمترین تجهیزات لازم برای ولیدیشن اتاق تمیز
برای ولیدیشن اتاق تمیز باید از تجهیزات خاصی استفاده شود تا عمل اعتبارسنجی در بالاترین دقت ممکن صورت بگیرد. موارد زیر مهمترین تجهیزات لازم برای ولیدیشن یا اعتبارسنجی اتاق تمیز هستند:
- کپچر هود
- سرعت‌سنج
- فشارسنج
- دماسنج و رطوبت‌سنج
- پارتیکل کانتر
- دستگاه تست نشتی فیلتر
- صداسنج و نورسنج
مراحل ولیدیشن اتاق تمیز
برای ولیدیشن کلین روم باید مراحل مختلفی سپری شوند که در ادامه مهمترین و اصلی‌ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
مرحله اول، صلاحیت مستندات
در مرحله اول باید مستندات مختلفی در زمینه طراحی، ساخت، و عملکرد اتاق تمیز مورد بررسی قرار بگیرند. مستندات این مرحله زیاد هستند، اما برنامه طراحی اتاق تمیز، برنامه ساخت اتاق تمیز، برنامه عملیاتی اتاق تمیز و برنامه نگهداری و تعمیرات اتاق تمیز در اولویت قرار دارند.
مرحله دوم، صلاحیت نصب
در مرحله دوم، باید اتاق تمیز را از نظر مطابقت با مستندات طراحی و ساخت ارزیابی کنند. معمولاً این ارزیابی شامل بررسی هندسه اتاق، تجهیزات و سیستم‌های آن میشود.
مرحله سوم، صلاحیت عملیات
در مرحله سوم نوبت به ارزیابی اتاق تمیز در شرایط عملیاتی است، برای انجام این کار باید فاکتورهای مهمی مانند اندازه‌گیری غلظت ذرات معلق در هوا، اندازه‌گیری دما و رطوبت هوا، اندازه‌گیری فشار و جریان هوا و اندازه‌گیری آلودگی میکروبی مورد بررسی قرار بگیرند.
مرحله چهارم، صلاحیت عملکرد
در آخرین مرحله از ولیدیشن اتاق تمیز، باید عملکرد اتاق در طول زمان ارزیابی شود، معمولاً این ارزیابی شامل موارد مختلفی میشوند که پایش مستمر غلظت ذرات معلق در هوا، پایش مستمر دما و رطوبت هوا، پایش مستمر فشار و جریان هوا و پایش مستمر آلودگی میکروبی مهمترین آن‌ها هستند.
بیشتر بخوانید |هواساز هایژنیک
عوامل مؤثر بر ولیدیشن اتاق تمیز
برای اینکه اعتبارسنجی اتاق تمیز به بهترین شکل ممکن انجام شود، باید تمام عوامل مؤثر بر این کار را مورد بررسی قرار دهید، این عوامل مهم عبارت‌اند از:
- نوع محصول و یا خدمت انجام شده در اتاق تمیز (تعیین کلاس اتاق تمیز و آلودگی مجاز)
- الزامات کیفیت محصول یا خدمت (ایجاد محدودیت‌هایی درباره ابعاد، دما، رطوبت، فشار و…)
- استانداردهای صنعت (طراحی و ساخت اتاق تمیز در صنایع مختلف باهم فرق دارد)
- بودجه (هزینه طراحی و ساخت اتاق تمیز بر اساس نوع پروژه متفاوت است)
نکات مهم در هنگام ولیدیشن کلین روم
هنگام ولیدیشن اتاق تمیز باید چند نکته مهم و اساسی در دستور کار قرار بگیرند تا انجام این کار به بهترین شکل ممکن صورت بگیرد. موارد زیر مهمترین نکات برای ولیدیشن کلین روم هستند:
- مشارکت متخصصان و کارشناسان حرفه‌ای
- استفاده از استانداردهای معتبر جهانی
- انجام آزمایش‌های مکرر
ولیدیشن اتاق تمیز با اکیاس وطن
اعتبارسنجی اتاق تمیز باید با تجهیزات و امکانات پیشرفته انجام شود تا از شرایط نرمال آن اطمینان حاصل کنید. گروه صنعتی اکیاس وطن با بهره‌مندی از متخصصان حرفه‌ای و استفاده از تجهیزات پیشرفته، اعتبارسنجی اتاق تمیز را بر اساس استانداردهای لازم از جمله ISO14644-3 انجام می‌دهند. درصورتی‌که می‌خواهید ولیدیشن اتاق تمیز خود را به‌صورت حرفه‌ای انجام دهید، کافی است با کارشناسان ما تماس بگیرید و از مشاوره رایگان همکاران ما استفاده کنید.
نتیجه گیری
ولیدیشن اتاق تمیز یا اعتبارسنجی اتاق تمیز یکی از مراحل بسیار مهمی است که برای اطمینان از تجهیزات و اصول طراحی کلین روم انجام میشود. در این مطلب به طور کامل تست‌های لازم برای ولیدیشن کلین روم را به همراه تجهیزات لازم و مراحل مختلف آن معرفی کردیم. همچنین در نهایت عوامل تأثیرگذار بر ولیدیشن اتاق و نکات ضروری در هنگام انجام آن را معرفی کردیم تا اطلاعاتتان در این زمینه کامل شود. اگر همچنان درباره ولیدیشن یا اعتبارسنجی اتاق تمیز سؤال خاصی دارید، از طریق بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.